Ενδομητρίωση | Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Ο Μάρτιος χαρακτηρίστηκε ως Παγκόσμιος Μήνας αφιερωμένος στην Ενημέρωση για την Ενδομητρίωση για να επικοινωνήσει στις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια πως μπορούν να έχουν δυνατότητα διάγνωσης, ποιοτικής ιατρικής αντιμετώπισης και θεραπείας άμεσα.

Η ενδομητρίωση δεν είναι μεταδοτικό νόσημα, δεν είναι μορφή καρκίνου αλλά είναι μια χρόνια πάθηση που ταλαιπωρεί το 7% έως 10% του γυναικείου πληθυσμού, στερώντας τους την καλή ποιότητα ζωής, και σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμη και τη γονιμότητα. Αποτελεί μια μακροχρόνια κατάσταση που επηρεάζει γυναίκες όλων των ηλικιών, από την έναρξη της περιόδου έως την εμμηνόπαυση τους.

Τι είναι η ενδομητρίωση

Κατά την ενδομητρίωση, ο ιστός που φυσιολογικά θα έπρεπε να αναπτύσσεται εντός της μήτρας, αναπτύσσεται έξω απ’ αυτή, στα όργανα της κοιλιάς και της λεκάνης, δημιουργώντας εστίες, οζίδια ή κύστες. Εμφανίζεται συχνότερα στο περιτόναιο, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες και στην ουροδόχο κύστη. Σε σπάνιες περιπτώσεις αναπτύσσεται στο έντερο ή ακόμα και σε άλλα όργανα (πνεύμονες, νεφρά, κλπ.).

Ενδομητρίωση και λανθασμένες αντιλήψεις

Η πάθηση της ενδομητρίωσης, από την οπτική των γυναικών, δυστυχώς, συχνά περιβάλλεται από ταμπού, εσωστρέφεια περί των συμπτωμάτων, καθυστέρηση στη διάγνωση και μη αποτελεσματικές θεραπείες.

5+1 μύθοι γύρω από την Ενδομητρίωση

Η κλινική εικόνα της πάθησης επηρεάζει πολλές πτυχές της καθημερινότητας μιας γυναίκας, συμπεριλαμβάνοντας τη φυσική και συναισθηματική της κατάσταση, την ερωτική της ζωή, την εργασιακή της απόδοση, ακόμη και απλές δραστηριότητες ρουτίνας. Δυστυχώς πολλά συμπτώματα της νόσου αποσιωπούνται ή δεν τους δίνεται η πρέπουσα σημασία, εξαιτίας των παρανοήσεων γύρω από την πάθηση και τους μύθους που την περιβάλλουν.

Μύθος 1: Είναι απλά μια κακή περίοδος.

Λάθος! Ο πόνος της ενδομητρίωσης μπορεί εσφαλμένα να συσχετιστεί με τον εμμηνορροϊκό κύκλο και αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση.

Μύθος 2: Είναι φυσιολογικός ο οξύς πόνος περιόδου.

Λάθος! Ο πόνος κατά την περίοδο δεν πρέπει να επηρεάζει την καθημερινότητά σας. Εάν αυτό συμβαίνει, τότε δεν είναι φυσιολογικό.

Μύθος 3: Είναι πάθηση που αφορά γυναίκες άνω των 30 ετών.

Λάθος! Τα συμπτώματα ενδομητρίωσης μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται κατά τη διάρκεια των εφηβικών χρόνων, αλλά συχνά παραβλέπονται από τους ιατρούς, καθώς τα νεαρά κορίτσια δεν γνωρίζουν ακόμη το σώμα τους και δυσκολεύονται να περιγράψουν τη δυσφορία που αισθάνονται.

Μύθος 4: Είναι κληρονομικό ή ευθύνεται ο τρόπος ζωής, η διατροφή, τα αντισυλληπτικά, η εναλλαγή πολλών συντρόφων, κάποια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος, μία άμβλωση, και άλλες πολλές θεωρίες.

Λάθος! Τα αίτια της ενδομητρίωσης δεν είναι ακόμη γνωστά, γεγονός που έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη διαφόρων θεωριών. Καμία όμως από τις θεωρίες δεν εξηγεί πλήρως γιατί συμβαίνει η ενδομητρίωση και δεν υπάρχει τρόπος πρόληψης της νόσου.

Μύθος 5: Η Ενδομητρίωση σημαίνει αυτόματα και την υπογονιμότητα.

Λάθος! Η υπογονιμότητα μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα της ενδομητρίωσης και εκτιμάται ότι 30% έως 40% των γυναικών με ενδομητρίωση είναι υπογόνιμες.

Μύθος 6: Είναι φυσιολογική η ύπαρξη πόνου κατά την ερωτική επαφή.

Λάθος! Ο επαναλαμβανόμενος πόνος κατά την ερωτική πράξη μπορεί να είναι ένδειξη ενδομητρίωσης ή άλλου γυναικολογικού προβλήματος και δεν πρέπει να θεωρείται «αναμενόμενος». Η ένταση του πόνου δεν δείχνει την έκταση ή τον βαθμό της ενδομητρίωσης, αλλά η ύπαρξη του είναι ένδειξη για ανάγκη άμεσης διάγνωσης.

Τα κύρια συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι:

• Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής ή μετά απ’ αυτή (δυσπαρεύνια)
• Πόνος στην περιοχή της κοιλιάς κατά τη διάρκεια της περιόδου (δυσμηνόρροια).
• Χρόνιος πόνος στην περιοχή της κοιλιάς ή της λεκάνης
• Έντονη αιμορραγία και επώδυνη ούρηση κατά τη διάρκεια της περιόδου
• Γαστρεντερικές ενοχλήσεις
• Αιμορραγία ανάμεσα στις περιόδους
• Υπογονιμότητα

Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις γυναικών, κατ’ εκτίμηση το 25% των ασθενών, οι οποίες δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ενδομητρίωσης;

Η πιο σίγουρη μέθοδος διάγνωσης της ενδομητρίωσης είναι η λαπαροσκόπηση. Η χειρουργική αυτή μέθοδος επιτρέπει στο γυναικολόγο να δει τις εστίες, το μέγεθός τους και την έκταση της ενδομητρίωσης. Επίσης η λαπαροσκόπηση δίνει απάντηση και αναφορικά με την κατάσταση της γονιμότητας της γυναίκας.

Ποια είναι η θεραπεία της ενδομητρίωσης;

Η θεραπεία που επιλέγεται για την κάθε γυναίκα διαφοροποιείται ανάλογα με τα συμπτώματα, την ηλικία και την επιθυμία της για τεκνοποίηση.

Μπορούν να χορηγηθούν παυσίπονα για τη διαχειριση του πόνου ή ορμονική θεραπεία (αν η γυναίκα δεν επιθυμεί να τεκνοποιήσει,) ενώ για γυναίκες με ενδομητρίωση μεγάλου βαθμού, που αντιμετωπίζουν ισχυρούς πόνους ή σοβαρά προβλήματα γονιμότητας, συστήνεται άμεσα η χειρουργική θεραπεία.

Ο Δρ. Νίκος Μπάρδης είναι μέλος της ομάδας Ενδοσκοπικής Γυναικολογικής Χειρουργικής του Νοσοκομείου «ΛΕΥΚΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΘΗΝΩΝ» με ιδιαίτερη εμπειρία και εξειδίκευση στη χειρουργική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης και των ινομυωμάτων.